| Nazwisko |
Skarbek-Ważyński Szymon |
| Urodzenie |
17 czer. 1923 |
Taboryszki, oszmiański, wileńskie, Polska (obecnie Litwa)  |
- Urodzony we dworze dziedzicznym taboryskim
|
 |
Taboryszki. Dwór Skarbek Ważyńskich dzisiaj i dawniej
|
| Chrzest |
24 czer. 1923 |
Taboryszki - kościół pw. św. Michała Archanioła, oszmiański, wileński, Polska (obecnie Litwa) |
 |
Odsłuchaj:
Perła Taboryszek" - historia kościółka w Taboryszkach
Przeczytaj: Pamiątka rodu Ważyńskich w Taboryszkach – kościół pw. św. Michała Archanioła
Taboryszki to niewielka wieś w malowniczej części Litwy, gdzie Polacy stanowią większość. Prawie 80 procent mieszkańców to Polacy. 10 procent stanowią Litwini, pozostała część mieszkańców to Rosjanie i Białorusini.
Przyjechać tu warto z kilku powodów: są tu pozostałości dworów, wspaniałe krajobrazy, zanurzoną w przeszłości polskość, ślady malarki Anny Krepsztul, a przede wszystkim najstarszy na Litwie drewniany kościółek sprzed kilku stuleci. Swoją posługę kapłańską zaczynał tu błogosławiony ksiądz Michał Sopoćko w 1914 roku. Kościół wybudowano w 1770 roku, był fundacją dla karmelitów podpisaną przez Michała Skarbek- Ważyńskiego. Ród Ważyńskich pamiętany jest w Taboryszkach, a w samym kościele mnóstwo jest śladów dawnych właścicieli. Kościół, choć stary, nigdy nie był badany przez historyków i archeologów. Jest w nim mnóstwo „skarbów” do opisania i opowiedzenia. I ślady karmelitów bosych.
Opowiada o nim obecny proboszcz, ks. Waldemar Uluczkiewicz oraz mieszkańcy. |
| Płeć |
Mężczyzna |
| Odznaczenia |
Krzyż Walecznych |
| Prześladowania, represje |
W czerwcu 1941 roku deportowany do wsi Szwajcary w powiecie wileńsko - trockim na Litwie. W tym samym roku zesłany na Syberię do Kraju Ałtajskiego |
 |
Skarbek Ważyński Szymon
Indeks represjonowanych
Źródło: Indeks represjonowanych |
| Doświadczenia wojenne |
- Żołnierz Pierwszego Pułku Artylerii lekkiej w 3 Dyw. Strzelców Karpackich
- Żołnierz II Korpusu Wojska Polskiego we Włoszech w armii Gen. Andersa
Jednostka: bombardier 3 pułk artylerii lekkiej
Nr ewidencyjny 3 DSK/Serial Nr in 3 DSK 1923/351 |
| Wydarzenia |
Źródło: Z lat minionych - szkice (od str 172), autor - Mieczysław Jałowiecki
Kondycja majątku Taboryszki w 1913 roku, za rządów jego dziedzica - Skarbka-Ważyńskiego Józefa Edwarda Antoniego
"...Po za sprawami bankowymi musiałem załatwić pewną sprawę obywatelską dotyczącą młodego Skarbek-Ważyńskiego nieobliczalnego utracjusza, właściciela pięknych Taboryszek położonych na pograniczu powiatu Lidzkiego i Oszmiańskiego w odległości paru mil od Biniakon.
Wuj Hipolit Gieczewicz z Wiazynia był oficjalnym opiekunem Ważyńskiego a nie mogąc ze swoim pupilem dać sobie rady uprosił Karola Wagnera z Solecznik, Józefa Borowskiego, właściciela Trybańc i mnie, abyśmy przeprowadzili lustrację Taboryszek, spisali protokół z naszych oględzin i niezwłocznie mu przesłali
Umówiłem się z Karolem Wagnerem, moim kolegą z Arkonji, że zajadę do niego do Solecznik, gdzie przybędzie Józef Borowski i we troje udamy się do Taboryszek...
Dzień był ładny, więc Karol zaproponował abyśmy pojechali konno do Taboryszek, wózek z memi walizkami, bo z Taboryszek miałem jechać dalej do Oszmieny, dążyły za nami.
Na tle zieleni lip i kasztanów ukazały się białe ściany niewielkiego ale przepięknego murowanego z epoki Stanisławowskiej dworu.
Wjechaliśmy pomiędzy dwa świerzo wymurowane słupy bramy wjazdowej i ujrzeliśmy kilku murarzy zajętych budową nowego oparkanienia. Spotkał nas na ganku młody Ważyński ubrany jak do konia i zaprosił do wnętrza.
Nie mogę powiedzieć abym był zachwycony porządkami panującemi we dworze. Kilka psów myśliwskich wylegiwało się w salonie na pięknych stylowych, pokrytych spłowiałym i podartym już jedwabnym, kiedyś zapewne bardzo cennym, materjałem. Sieć pajęczyn omotała wiszące na ścianach obrazy i portrety antenatów. Kurze były zapewne od wieków nie ścierane.
A przecież rodzina Skarbków Ważyńskich, była kiedyś szeroko znana i spokrewniona a nie jeden z Ważyńskich miał poważne urzędy za czasów Rzeczypospolitej.
To co ujrzałem było jak by ilustracją do opisu dworu "Nozdriewa" w Martwych Duszach Gogola, znakomitego rosyjskiego autora i satyryka.
- Widzę że stawiasz nowe murowane ogrodzenie. - rzekł na przywitanie Karol.
- A jakżę doprowadzam rezydencję do porządku, powiem tobie otwarcie, że to mnie kosztuje drogo. Pod słupami bramy wjazdowej zamurowałem w fundamentach po cztery butelki szampana z każdej strony i to nie byle jakiej marki.
- Pierwszy raz słyszę o takiej melioracji - rzekł zgorszony Karol
- To na szczęście rzekł - Ważyński.
Nie będę opisywał stanu gospodarstwa. Była to mieszanina głupoty, nieporządku niezaradności wrzystko razem było psa warte, choć majątek był piękny a gleby jak na powiat Lidzki wcale dobre.
Wzięliśmy się we troje do Ważyńskiego, powiedzieliśmy mu szczerze co myślimy o nim i jak oceniamy jego gospodarstwo i spisaliśmy protokół z naszych oględzin, który podpisaliśmy i zmusiliśmy Ważyńskiego aby również podpisał co bardzo niechętnie uczynił. Protokół Karol Wagner zabrał z sobą aby pierwszą pocztą odesłać do Hipolita Gieczewicza do Wiazynia.
W całym tym chaosie i nieporządku gospodarczym jedynie stajnie wyróżniała się czystością. Stało tam kilka koni wyjazdowych i wierzchowców a sąsiednia wozownia zapchana była wehikułami różnych krzałtów zacząwszy od staroświeckiej karety skończywszy na bryczkach, amerykanach, rajetonach i linijkach.
Pożegnawszy się z Wagnerem i Borkowskim siadłem do amerykanu i czwórka kurtyzowanych kasztanów szybko dowiozła mnie do Oszmiany..." |
| Wykształcenie, szkoły |
Uczeń gimnazjum OO. Jezuitów w Wilnie |
| Wspomnienia |
Ze wspomnień Zbigniewa S. Siemaszko
Październik 1999 r.
"Szymon Skarbek - Ważyński. Ur. w majątku Taboryszki. Był w mojej klasie w szkole powszechnej i chyba na początku gimnazjum. Potem odszedł. Miał nieco zwolnioną reakcję. Służył w Pierwszym Pułku Artylerii lekkiej w 3 Dyw. Strzelców Karpackich. Po wojnie osiedlił się w Londynie, ożenił się z Marią z domu Jocz (malarką). Oboje już nie żyją, on zmarł 20 stycznia 1975 r., a ona 3 maja 1986 r." Pozostawił po sobie dwóch synów. |
| Zgon |
20 sty. 1975 |
Westminster - dzielnica Londynu, Anglia |
| ID osoby |
I2437 |
Warzyńscy |
| Ostatnia modyfikacja |
18 kwie. 2023 |
1923 - 1975 (51 lat)
: Adres
: Miejsce zamieszkania
: Miejscowość
: Powiat
: Województwo
: Państwo
: Nie ustawione